Alles wat je moet weten over olijfoliecompetities

Ook na 6 jaar in de olijfolie is onze ambitie om een uitstekende olijfolie te produceren onverminderd. Sterker nog, wij zijn nieuwsgierig geworden naar wat de experts op dat gebied te zeggen over il circolo olijfolie. We willen onze olijfolie niet alleen afmeten aan onze eigen standaard, maar het ook langs de lat van internationale standaarden leggen. Dan komt het erop aan en elk stap in het proces, van de oogst tot aan de botteling, vereist dan een onberispelijke uitvoering. We weten inmiddels uit ervaring dat het zonder onwrikbare vastberadenheid, uitzonderlijke vaardigheid en nauwgezette focus op elk detail onmogelijk is om tot de beste olijfolieproducenten te horen.

Eén manier om feedback te krijgen over de kwaliteit van olijfolie is door deel te nemen aan een olijfoliecompetitie. Zowel individuele olijfoliemerken als grote producenten dingen in een olijfoliecompetitie mee in verschillende categorieën en kunnen erkenning krijgen voor uitmuntendheid. Daarbij wordt een streng evaluatieproces gevolgd waarbij deskundige juryleden, zoals olijfoliekenners, sommeliers en professionals uit de industrie, betrokken zijn die de deelnemende olijfoliën beoordelen. Middels blinde proeverijen, dwz de proevers weten niet welk merk olijfolie ze proeven, worden de verschillende olijfoliën aan een streng protocol onderworpen om de sensorische kenmerken te onderzoeken. De oliën worden beoordeeld op sensorische kenmerken als smaak, aroma, balans, complexiteit en harmonie.

We zijn er erg trots op dat onze Moresca D.O.P. dit jaar de Silver Award heeft gekregen bij de Amsterdam International Olive Oil Competition, en dat onze Selezione Superiore de Silver Award heeft gekregen bij de Global Olive Oil Award (GOOA) in Berlijn.

De wedstrijden zijn bedoeld als platform voor olijfolieproducenten om hun producten te presenteren, erkenning te krijgen en in contact te komen met professionals uit de sector en consumenten. Het winnen van een prijs kan dienen als een teken van kwaliteit en onderscheiding voor olijfolieproducenten. Het is ook een gelegenheid om te netwerken, kennis uit te wisselen en de olijfoliecultuur te promoten onder deelnemers en genodigden. Er zijn veel verschillende olijfoliewedstrijden over de hele wereld, dus we hebben besloten om wat onderzoek te doen en de meest erkende aan je voor te stellen.

De belangrijkste olijfoliecompetities in Italië

Italië staat bekend om de hoge kwaliteit olijfolieproductie en er worden verschillende belangrijke olijfoliecompetities gehouden in het land. Enkele van de belangrijkste olijfoliecompetities in Italië zijn:

• Sol d’Oro: Sol d’Oro is een prestigieuze internationale wedstrijd die twee keer per jaar wordt gehouden: in februari voor olijfolie van het noordelijk halfrond en in september voor olijfolie van het zuidelijk halfrond. De wedstrijd richt zich op extra vergine olijfolie van de eerste persing en heeft als doel om uitmuntendheid in de productie van olijfolie te promoten. De wedstrijd volgt een streng evaluatieproces en bekroont de beste oliën in verschillende categorieën. De wedstrijd wordt sinds 2002 georganiseerd door Veronafiere. De geschiedenis van de wedstrijd terug naar het begin van de jaren 1990 met de Leone d’Oro prijs.
• Leone d’Oro dei Mastri Oleari: Deze wedstrijd, ook bekend als de “Gouden Leeuw van de Olijfmeesters”, is waarschijnlijk de meest selectieve olijfoliewedstrijd ter wereld. De wedstrijd wordt gehouden in Italië en vestigt de aandacht op de kwaliteit en het vakmanschap van olijfoliën. Er worden 7 olijfoliën bekroond in 7 categorieën (monocultivar Italië, blend Italië, biologisch Italië, kleine producenten, monocultivar internationaal, blend internationaal, biologisch internationaal) die uitmuntend zijn in productie en smaak. Er is één professioneel panel, bestaande uit 13 professionele olijfolieproevers, gecoördineerd door panelleider Maria Paola Gabusi met accreditatie door de Italiaanse overheidsinstantie Mipaaf. Ze hebben een heel zorgvuldige werkwijze: Het panel proeft elke week, het hele jaar door. Per sessie proeft het panel niet meer dan 12 monsters, waarbij elke olie zorgvuldig wordt geanalyseerd en uitgebreid wordt besproken door het panel. Op een later tijdstip wordt elke olijfolie opnieuw getest om de houdbaarheid te evalueren.
• L’Orciolo d’Oro: L’Orciolo d’Oro is een Italiaanse wedstrijd die oorspronkelijk plaatsvond in de regio van Pesaro, Marche. In de eerste jaren mocht uitsluitend extra vergine olijfolie van eerste persing uit Italië meedingen, maar vandaag de dag worden uitzonderlijke oliën van over de hele wereld erkend in verschillende categorieën. Deze wedstrijd ontstond in de tweede helft van de jaren 1980, gebaseerd op een idee van Marta Cartoceti.
• Flos Olei: Flos Olei is een internationale gids en wedstrijd die zich richt op extra vergine olijfolie van eerste persing van hoge kwaliteit. Het omvat een uitgebreide beoordeling van olijfolieproducenten wereldwijd, met een belangrijke focus op Italiaanse oliën. Het panel, dat wordt gecoördineerd door Marco Oreggia, bestaat uit deskundige Italiaanse en internationale experts met COI-certificering. Panelleden moeten ook zijn ingeschreven in het Nationale Register van Technici en Deskundigen in Vergine en Extra Vergine Olijfolie.
• Ercole Olivario: Hoewel de Ercole Olivario wedstrijd niet strikt beperkt is tot Italiaanse olijfoliën, heeft het een lange traditie in Italië. Het promoot en beloont uitzonderlijke olijfoliën en Italiaanse producenten nemen vaak deel aan deze prestigieuze wedstrijd. De Ercole Olivario wordt algemeen erkend als een van de oudste en meest prestigieuze olijfoliewedstrijden ter wereld. Het werd opgericht in 1963 in Italië met het idee om olijfoliën van hoge kwaliteit in de schijnwerpers te zetten. De Ercole Olivario wedstrijd vindt jaarlijks plaats en richt zich op Italiaanse extra vergine olijfolie. Het brengt olijfolieproducenten, experts uit de industrie en juryleden samen om de beste olijfoliën in verschillende categorieën te evalueren en te erkennen. De competitie kent voor elk van de twee categorieën d.w.z. extra vergine olijfolie en extra vergine olijfolie met DOP en IGP een prijs toe voor de volgende soorten: licht fruitig, gemiddeld fruitig en intens fruitig. De overige 6 prijzen worden toegekend, ongeacht de categorie. Ook worden er 5 speciale prijzen uitgereikt voor: Biologische Extra Vergine Olijfolie; Beste verpakking; Jonge Ondernemer, Monocultivar Olie, Lekythos (aan de persoonlijkheid die zich inzet voor het verspreiden van kennis over Italiaanse kwaliteitsolie in Italië en daarbuiten). In de loop van haar geschiedenis is de Ercole Olivario uitgegroeid tot een symbool van kwaliteit en een platform voor producenten om hun producten te presenteren en erkenning te krijgen, zowel binnen Italië als internationaal.
• Premio Biol: De Premio Biol wordt in Italië gehouden en is er specifiek voor biologische extra vergine olijfolie. Het beoordeelt biologische oliën uit verschillende regio’s en bekroont uitmuntendheid in de biologische olijfolieproductie.

Prestigieuze olijfoliecompetities die over de hele wereld gehouden worden

Het landschap van olijfoliecompetities is dynamisch en in de loop der tijd zijn er nieuwe varianten ontstaan. Hoewel de Ercole Olivario een van de oudste en bekendste competities is, worden er over de hele wereld verschillende prestigieuze olijfoliecompetities gehouden voor de erkenning en promotie van de kwaliteitsolijfolie.

• New York International Olive Oil Competition (NYIOOC): Het werd in 2013 opgericht als een jaarlijks evenement in New York City, Verenigde Staten. Vandaag de dag is het een van de grootste en meest prestigieuze wedstrijden die jaarlijks worden gehouden. Het trekt producenten van over de hele wereld aan en staat bekend om zijn strenge jurering. In 2020 ontving de wedstrijd meer dan 900 inzendingen uit verschillende landen.
• Mario Solinas kwaliteitsprijs: Deze prijs wordt georganiseerd door de Internationale Olijfolieraad (IOC) en werd in het oogstjaar 2000-2001 in het leven geroepen naar aanleiding van het besluit van de raad in 1993 om de prijs in het leven te roepen als gedenkteken en eerbetoon aan een van de belangrijkste pleitbezorgers van de sensorische analyse van olijfolie van de eerste persing, de overleden Italiaanse professor Mario Solinas. Deze wedstrijd erkent uitmuntendheid in extra vergine olijfolie wereldwijd. De prijzen worden uitgereikt in verschillende categorieën, waaronder intens fruitig, medium fruitig en mild fruitig.
• London International Olive Oil Competitions (London IOOC) is een internationale wedstrijd waar olijfoliën uit verschillende landen blind worden geproefd en beoordeeld door deskundige juryleden. Het doel van de wedstrijd is het erkennen en eren van uitstekende olijfoliën, het promoten van kwaliteitsnormen en het geven van waardevolle feedback aan producenten. Er worden prijzen uitgereikt in de categorieën ‘Kwaliteit’, ‘Verpakking’, ‘Gezondheidsclaims’ en ‘Infused oils’.

• Een bekende wedstrijd in Duitsland is de “Der Feinschmecker Olive Oil Awards“, georganiseerd door het gastronomische tijdschrift Der Feinschmecker. Deze wedstrijd evalueert olijfoliën uit verschillende regio’s en bekroont oliën van topkwaliteit in verschillende categorieën.
• De Berlin Global Olive Oil Award (Berlin GOOA) is een internationale olijfolie wedstrijd die jaarlijks wordt gehouden in het Duitse Berlijn. Het doel is om de kwaliteit en uitmuntendheid van extra vergine olijfolie uit de hele wereld te erkennen en te promoten. Er worden prijzen uitgereikt in de categorieën ‘Kwaliteit olijfolie’, ‘Kwaliteit biologische olijfolie’, ‘EVOO Stars Design’, ‘EVOO Stars Innovation’, ‘High Polyphenols’ en ‘Infused olive oils’.
• De Amsterdam International Olive Oil Competition is een relatief nieuw evenement dat jaarlijks plaatsvindt in Amsterdam, Nederland. Het trekt inschrijvingen van olijfolieproducenten van over de hele wereld. Het doel van de wedstrijd is het erkennen en promoten van extra vergine olijfolie van hoge kwaliteit en het vergroten van het bewustzijn over de diversiteit en uitstekende kwaliteit van de wereldwijde productie van olijfolie. De wedstrijd volgt een streng evaluatieproces, waarbij een deskundige jury de olijfoliën beoordeelt door middel van blinde proeverijen op basis van verschillende sensorische kenmerken, zoals aroma, smaak en balans.
• De Athena International Olive Oil Competition wordt sinds 2015 jaarlijks in Griekenland gehouden. De proeverij is blind, met een panel van zorgvuldig uitgekozen juryleden die allemaal al jaren erkende experts zijn en geaccrediteerd door het IOC (Internationale Olijfolieraad). De juryleden komen uit verschillende landen en de wedstrijd begint ‘s ochtends, waarbij elk jurylid maximaal 35 monsters per dag proeft. De prijzen worden uitgereikt in verschillende categorieën, waaronder verschillende cultivars, verschillende regio’s en oliën met smaak (infused oils).

Wat doet de jury bij een olijfoliecompetitie?

Het proeven van olijfolie, ook wel de sensorische analyse van olijfolie genoemd, is een systematisch proces om het aroma, de smaak en de algehele kwaliteit van de olie te beoordelen. Het proeven wordt meestal gedaan door getrainde professionals die bekend staan als olijfolieproevers of sensorische panelleden. De proevers zorgen ervoor dat ze in een neutrale omgeving zijn, vrij van sterke geuren of afleidingen die hun zintuigen zouden kunnen beïnvloeden. Ze gebruiken ook specifieke proefinstrumenten, zoals blauwe of groene proefglazen, die de kleur van de olie helpen maskeren. De proevers bekijken de kleur en helderheid van de olie tegen een witte achtergrond. Hoewel de kleur informatie kan geven over de variëteit en rijpheid van de olijfolie, is het geen indicatie van de kwaliteit.

Voor het bepalen van het aroma verwarmen de proevers het glas met de olie in hun handen om de aromatische verbindingen vrij te maken. Vervolgens draaien ze de olie in het glas en inhaleren diep om de intensiteit en kwaliteit van het aroma te beoordelen. Om de smaak te beoordelen nemen de proevers een klein slokje van de olie, zuigen wat zuurstof door hun tanden om de olie te beluchten en de smaak van de olie te verspreiden door hun mond. Ze letten op verschillende smaakeigenschappen, zoals fruitigheid, bitterheid, pikantheid (peperig gevoel), zoetheid en andere aanwezige smaken. Ze beoordelen de balans, complexiteit en harmonie van deze smaaksensaties. Aan het einde observeren de proevers de sensaties en smaken die in hun mond achterblijven nadat ze de olie hebben doorgeslikt. De tijdsduur en intensiteit van deze sensaties, evenals eventuele positieve of negatieve nasmaak, dragen bij aan de algemene beoordeling.

De meeste proevers volgen de methode die is opgesteld door de Internationale Olijfolieraad en die wordt beschreven in hun regels en voorschriften. In dit reglement staan de volgende accessoires die proevers nodig hebben om hun taak goed uit te voeren:

• Standaard proefglaasjes (ondoorzichtige blauw) met de olijfoliemonsters, genummerd en afgedekt met een horlogeglas dat de temperatuur op 28ºC met een marge van +/- 2ºC.
• Hard- of softkopie van het profielblad
• Potlood of balpen
• Een bakje met schijfjes appell
• Glas water op kamertemperatuur

Voor het geven van scores en feedback gebruiken proevers het gestandaardiseerde scoresysteem om de olie te beoordelen. De gedetailleerde feedback en beschrijvingen van de sensorische eigenschappen van de olie zijn waardevol voor producenten en consumenten.

Wat zijn de belangrijkste categorieën om de smaak van olijfolie te classificeren?

De belangrijkste categorieën die worden gebruikt om de smaken van olijfolie te classificeren zijn gebaseerd op de sensorische attributen die worden waargenomen door de smaak en geur. Het meest gebruikte classificatiesysteem is:

1. Delicaat/Mild: Deze categorie omvat olijfoliën met een mild smaakprofiel en subtiele aroma’s. Ze hebben een delicate en lichte smaak, vaak met een vleugje zoetigheid. Deze oliën worden meestal gemaakt van vroeg geoogste olijven en zijn minder intens van smaak.
2. Medium: Olijfoliën in deze categorie hebben een evenwichtig smaakprofiel met een gematigde fruitigheid, bitterheid en scherpheid. Ze bieden een harmonieuze combinatie van smaken en zijn veelzijdig voor verschillende culinaire toepassingen.
3. Robuust/Intense: Deze categorie bestaat uit olijfoliën met een sterk en robuust smaakprofiel. Ze vertonen een uitgesproken fruitigheid, bitterheid en peperige of prikkelende sensaties. Deze oliën worden vaak gemaakt van volledig rijpe olijven of specifieke olijvenvariëteiten die bekend staan om hun intense smaken.

Welke descriptoren worden gebruikt om de smaak van olijfolie te karakteriseren?

De juryleden van olijfoliewedstrijden gebruiken een gestandaardiseerde set descriptoren om de smaken van olijfolie te karakteriseren. Elke olijfolie wordt geanalyseerd volgens het evaluatieformulier voor sensorische analyse van de Internationale Olijfolieraad, dat de intensiteit van de perceptie van aroma’s en smaakkenmerken meet. Hoewel de specifieke descriptoren per competitie enigszins kunnen verschillen, zijn hier enkele veelgebruikte termen:

1. Fruitig: Dit geeft de aanwezigheid van fruitigheid in de olijfolie aan, die kan variëren van mild tot intens. De fruitigheid kan doen denken aan rijpe of groene olijven, maar ook aan ander fruit zoals appel, tomaat of banaan.
2. Zoet: Een complexe smaak-kinesthetische sensatie die kenmerkend is voor olie verkregen uit olijven die volledig gerijpt zijn.
3. Bitter: Bitterheid is een gewenst kenmerk in olijfolie van hoge kwaliteit. Het verwijst naar de aangename en karakteristieke bittere smaak die in de mond kan worden waargenomen. Het kan variëren van subtiel tot uitgesproken, wat complexiteit toevoegt aan het smaakprofiel van de olie.
4. Scherp/Peperig: Scherpte verwijst naar het peperige of tintelende gevoel in de keel dat sommige olijfoliën vertonen. Dit is het gevolg van de aanwezigheid van natuurlijke antioxidanten, polyfenolen genaamd. Een sterke en aanhoudende pikantheid wordt vaak als een positieve eigenschap beschouwd.
5. Persistentie: Persistentie is een positief kenmerk in het proeven van olijfolie van eerste persing dat optreedt wanneer de verschillende fruitige aspecten en gunstige sensaties lang blijven na het proeven in de mond.

Daarnaast worden olijfoliën vaak beschreven in termen van de volgende eigenschappen:

1. Evenwichtig: Deze term duidt op een harmonieus evenwicht tussen de verschillende smaakelementen, waaronder fruitigheid, bitterheid en scherpheid. Het suggereert dat de smaken goed geïntegreerd en complementair zijn.
2. Complex: Complexe olijfoliën vertonen een breed scala aan aroma’s en smaken, vaak met meerdere lagen van smaaksensaties. Deze beschrijving duidt op de aanwezigheid van diverse en genuanceerde kenmerken.
3. Gras/groen: Deze descriptor verwijst naar de aanwezigheid van frisse grasachtige aroma’s en smaken in de olijfolie, die doen denken aan vers gemaaid gras of groene vegetatie.
4. Kruidachtig: Kruidachtige noten duiden op de aanwezigheid van kruidenaroma’s en -smaken, die doen denken aan kruiden als basilicum, munt of thijm.
5. Nootachtig: Nootachtige smaken, zoals amandel of walnoot, kunnen aanwezig zijn in bepaalde olijfoliën en zorgen voor een aangename en onderscheidende smaak.

Deze en andere descriptoren worden gebruikt door deskundige proevers om olijfoliën in wedstrijden te beoordelen. De jury’s beoordelen de oliën op basis van hun sensorische eigenschappen, volgens specifieke richtlijnen en scoresystemen om de kwaliteit en uitmuntendheid van de oliën te bepalen.

En dan is er nog een lange lijst met descriptoren, die helpen om bepaalde geuren oftewel de olfactorische sensaties te benoemen, zoals: amandel, appel, artisjok, kamille, citrus, eucalyptus, exotisch fruit, vijgenblad, gras, groene peper, groen complex (de typische geur van fruit voordat het rijpt), groen fruitig (typisch voor oliën verkregen uit olijven die zijn geoogst voor of tijdens de kleurverandering), kruiden, olijfblad, peer, pijnboompit, rijp fruitig (typisch voor oliën verkregen uit olijven die volledig rijp geoogst zijn), zacht fruit (typisch voor zacht fruit zoals bramen, frambozen, bosbessen, zwarte bessen en rode bessen), paprika, tomaat (bladeren), vanille (natuurlijk gedroogd vanillepoeder of -peulen, anders dan de sensatie van vanilline) en walnoot.

Nieuwsgierig naar bekroonde extra vierge olijfolie?

Dan ben je bij ons aan het juiste adres. Je vindt onze bekroonde biologische extra vierge olijfolie in onze webshop. Neem een kijkje en maak kennis met onze producten!